Europese instellingen

Europese Besluitvorming:
Hoe Werken de Europese Instellingen?

Het Verdrag van Lissabon(in werking sinds 1 december 2009) regelt hoe de Europese Unie (EU) wordt bestuurd. 

Hier zijn de belangrijkste instellingen en hun functies:

1. De Europese Raad

De Europese Raad   is niet hetzelfde als de Raad van Europa.De Europese Raad bestaat uit de staatshoofden en regeringsleiders van de EU-lidstaten, de Permanente Voorzitter en de voorzitter van de Europese Commissie. 

Zij bepalen de grote politieke lijnen en prioriteiten van de EU. Denk aan belangrijke beslissingen zoals klimaatdoelen of migratiebeleid. Ze komen minstens vier keer per jaar samen. 

Samenstelling:

• Bestaat uit:
  1. De staatshoofden en regeringsleiders van de lidstaten.
  2. De Permanente Voorzitter.
  3. De voorzitter van de Commissie.

Kenmerken:

• Het voorzitterschap van de Europese Raad wordt voor 6 maanden door een andere lidstaat waargenomen.
• De regeringsleiders komen minstens viermaal per jaar samen (tweemaal onder elk voorzitterschap).

Bevoegdheden:

• Bepalen de algemene politieke beleidslijnen en prioriteiten van de EU.
• Hebben geen wetgevende bevoegdheid, maar hun besluiten zijn wel bindend voor alle lidstaten.

Permanente Voorzitter van de Europese Raad:

• De Permanente Voorzitter wordt gekozendoor de leiders van alle lidstaten voor een periode van 2,5 jaar en is eenmaal herkiesbaar.
• Intern: Bereidt de vergaderingen van de Europese Raad voor, stimuleert het werk, bevordert consensus en rapporteert aan het Europees Parlement.
  
• Extern: Vertegenwoordigt de EU op het niveau van staatshoofden en regeringsleiders.
  

2. De Raad van Ministers (ook wel de Raad genoemd)

Dan hebben we de Raad van Ministers, ook wel de Raad genoemd. Dit is een bijeenkomst van ministers uit alle EU-lidstaten. Afhankelijk van het onderwerp komen verschillende ministers bijeen, zoals de ministers van Buitenlandse Zaken of Landbouw.Samen met het Europees Parlement maken zij de wetten en bepalen ze de begroting van de EU. Ze nemen beslissingen met een zogenaamde gekwalificeerde meerderheid, wat betekent dat niet alleen het aantal landen, maar ook de bevolking van die landen meetelt.

Samenstelling:

• Vergaderingen worden meestal bijgewoond door de ministers van Buitenlandse Zaken van de lidstaten.
• Afhankelijk van de agenda kunnen ook andere ministers aanwezig zijn.

Bevoegdheden:

• Beslissen samen met het Europees Parlement over wetgeving en de begroting.
• Stemmen met een "gekwalificeerde meerderheid" (55% van de lidstaten, die minstens 65% van de EU-bevolking vertegenwoordigen).
• Beslissingen van de Raad zijn bindend voor alle lidstaten.

3. De Europese Commissie

De Europese Commissieis het dagelijks bestuur van de EU. Deze groep, bestaande uit één commissaris per lidstaat, doet wetsvoorstellen en zorgt ervoor dat de wetten goed worden uitgevoerd . Ze zetelen in Brussel en hun taak is om de belangen van de EU als geheel te behartigen, niet die van hun eigen land.

Samenstelling:

• De Commissie zetelt in Brussel en bestaat uit commissarissen (één per EU-lidstaat) die worden voorgesteld voor 5 jaar.

Bevoegdheden:

• Voorstellen van wetgeving aan de Europese Raad en de Raad van Ministers.
• Zorgen dat genomen beslissingen worden uitgevoerd en correct toegepast.
• De Hoge Vertegenwoordiger voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid is ook een van de EU-commissarissen.
• Dagelijkse bestuur van EU

4. Hoge Vertegenwoordiger voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid

Naast de Commissie hebben we de Hoge Vertegenwoordiger voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid. Deze persoon vertegenwoordigt de EU in het buitenland en coördineert het buitenlands en veiligheidsbeleid. Ze werken nauw samen met de Europese Commissie en de Raad Buitenlandse Zaken.

Taken:

• Benoemd door de Europese Raad met instemming van de voorzitter van de Commissie.
• Vertegenwoordigt de EU naar buiten toe op het gebied van buitenlands beleid en veiligheid.
• Voorzit de Raad Buitenlandse Zaken.
• Ziet toe op de uitvoering van het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid van de EU.

5. Het Europees Parlement

Het Europees Parlementwordt rechtstreeks gekozen door ons, de burgers van de EU. Zij delen de wetgevende en begrotingstaken met de Raad van Ministers. Daarnaast controleren ze de Europese Commissie en kunnen ze internationale overeenkomsten goedkeuren. Het Parlement is dus onze stem in de EU.

Samenstelling:

• Sinds 1979 rechtstreeks gekozen door de burgers van de lidstaten (om de 5 jaar).
• Het aantal parlementsleden is afhankelijk van de bevolking van de lidstaat, met een maximum van 750 leden plus de voorzitter.

Bevoegdheden:

• Wetgevende en begrotingstaak samen met de Raad.
• Bekwaamheid van kandidaat-commissarissen onderzoeken, de voorzitter van de Commissie kiezen en de Commissie controleren.
• Internationale overeenkomsten van de EU goedkeuren.
• Het Europees Parlement kan de Commissie dwingen af te treden met een motie van wantrouwen (tweederde meerderheid nodig).

6. Het Hof van Justitie

Tot slot is er het Hof van Justitiein Luxemburg. Dit is de hoogste juridische instantie van de EU. Het Hof zorgt ervoor dat EU-wetgeving in alle lidstaten op dezelfde manier wordt toegepast en geïnterpreteerd.

• Gevestigd in Luxemburg.
• Hoogste juridische instantie voor EU-recht, zorgt voor een uniforme interpretatie en toepassing van EU-wetgeving.

Samenvatting

Samen zorgen deze instellingen ervoor dat de EU goed functioneert en dat de belangen van zowel de lidstaten als de burgers worden behartigd. Hopelijk heeft deze uitleg je een duidelijker beeld gegeven van hoe de EU werkt. Bedankt voor het luisteren en tot de volgende keer!

1. Europese Raad:Bepaalt de politieke richting van de EU, bestaande uit staatshoofden en regeringsleiders.
2. Raad van Ministers:Vertegenwoordigt de lidstaten op ministerieel niveau, beslist samen met het Europees Parlement over wetgeving.
3. Permanente Voorzitter:Coördineert en vertegenwoordigt de Europese Raad.
4. Europese Commissie:Voert het dagelijks bestuur van de EU uit, doet wetsvoorstellen.
5. Hoge Vertegenwoordiger:Coördineert het buitenlands en veiligheidsbeleid van de EU.
6. Europees Parlement:Rechtstreeks gekozen, deelt wetgevende en begrotingstaken met de Raad.
7. Hof van Justitie:Ziet toe op de naleving van EU-wetgeving.

Deze structuren zorgen samen voor een evenwichtige en efficiënte besluitvorming binnen de EU, waarbij elke instelling een specifieke rol speelt om de EU goed te laten functioneren.