Soorten animatiefilm

Stop motion

Als je beeld per beeld maakt met een fototoestel, spreken we doorgaans van stop motion.

Ruwweg kan je bij stop motion 2 technieken onderscheiden. “Cutout”-animatie (figuren worden uitgeknipt) lijkt qua resultaat op 2D-tekenfilm. Maar je kan ook stop motion maken met poppen of objecten. Dit lijkt qua opzet dus meer op 3D-animatie (volgend hoofdstuk).

De onderstaande lijst is zeker niet volledig:

Poppenanimatie

Een vorm van stop motion waarbij poppen en modellen worden gebruikt. In elke pop zit een armatuur(metalen skelet) waardoor de figuren gemakkelijk kunnen gemodelleerd worden. Elk frame wordt in volgorde van de animatie gefotografeerd. Belangrijk is ook te zorgen voor een egale constante belichting. Ray Harryhausen is ongetwijfeld het eerste grote talent op dit terrein. Hij integreerde poppenanimatie in echte film. Deze vorm van poppenanimatie noemt men model animation .

Puppetoon

Poppenanimatie waarbij voor elk frame een nieuwe pop wordt gebruikt.

Clay animation (claymation)

Stop motion-animatie of poppenanimatie waarbij de figuren zijn gemaakt van een soort klei of plasticine rond de armaturen. Bekende voorbeelden zijn o.a. Wallace and Gromit en Bob de Bouwer. Zelf kan je gebruik maken van ijzerdraad en plasticine.

Cutout animatie


Stop motion-animatie waarbij je gebruik maakt van uitgeknipte figuren (van papier, stof...). Een tekening of foto van een persoon verknip je in al zijn onderdelen: romp, hoofd, bovenarmen, onderarmen, handen, bovenbenen, onderbenen, voeten... Met draadjes of klemmen maak je de onderdelen weer aan elkaar vast. Leg ze op een plat oppervlak met een egale kleur.

Objectanimation

Stop motion met voorwerpen. Heel populair zijn de zogenaamde brickfilmsgemaakt met LEGO-blokjes en figuurtjes.

Pixilation

Het meest bekende voorbeeld is ongetwijfeld de videoclip bij Sledgehammer van Peter Gabriel. Bij pixilation kunnen foto's of film van mensen gecombineerd worden met voorwerpen. Bij de manuele vorm wordt een gezicht onder een glasplaat gestopt en de voorwerpen op de glasplaat. De voorwerpen worden verschoven bij elk gefotografeerd frame. Uiteraard kan je dit rechtstreeks op de computer met behulp van software.

Silhouet- of schaduwanimatie


De figuren en de onderdelen van de cutout-animatie zijn enkel als zwarte silhouetten te zien.

Andere technieken

Rotoscoping

Live-actie beeld per beeld traceren (natekenen, doortekenen). Wordt ook wel gebruikt als basis of inspiratiebron voor karakteranimatie.

Live-action animation

Een animatie wordt bovenop een echte film gelegd: als bijvoorbeeld een tekenfilmfiguur meespeelt tussen echte acteurs. Deze techniek wordt ook bij 3D-animatie veelvuldig gebruikt. De live-actionfilms van de smurfen en Alvin and The Chipmunks zijn hiervan bekende voorbeelde. Maar ook in films als Star Wars wordt hier veelvuldig gebruik van gemaakt.

Graphic animation

Graphic animation is niet meteen één specifieke techniek. Foto’s, teksten, tekeningen… worden frame per frame geanimeerd. In animatiesoftware kan je dit soort animatie tegenwoordig heel snel maken. Anders dan bij stop motion moet je niet telkens een foto maken van elk frame. Per laag biedt de software je een tijdlijn. Op die tijdlijn kan je dan bijvoorbeeld een begin- en een eindpunt voor een beweging aanduiden. Je kan bijvoorbeeld zeggen: in frame 10 start de auto. In frame 30 stopt de auto.Beide frames zijn zogenaamde keyframes. De animator moet aan de software enkel tonen waar de auto in beide frames moet staan. De software zelf zorgt dan voor de rest.

Geavanceerde animatiesoftware biedt eveneens de mogelijkheid om elementen of lagen te groeperen. Op die manier kan je de ene animatie de “parent” van de andere (“child”) maken. Bijvoorbeeld: als je een auto verplaatst, zal ook het geanimeerde mannetje in die auto, mee opschuiven.

Moeilijk is het als er ook lipsynchronisatieaan te pas komt. Dit betekent dat de mond van de figuren moet mee bewegen met de gesproken tekst.

Nieuwe animatietools

Omdat er steeds steeds meer nood is aan korte animaties voor onder meer advertenties, pogen softwarefirma’s als Adobe het bouwen van animaties te vergemakkelijken met animatietools zoals Adobe Animate.

Heel wat animaties op internet zijn gebouwd met “code”, waardoor ze eveneens interactieve mogelijkheden bieden (zoals doorklikken of surfgedrag meten).

Echte 2D-animatie met ondermeer bewegende figuurtjes blijft echter moeilijk zonder met een potlood en pen aan de slag te gaan. Adobe Character Animatoris een tool waarmee je relatief eenvoudig figuurtjes (over het algemeen in vooraanzicht) kan animeren. De software capteert je webcambeeld en brengt de beweging van jouw hoofd, gezichtsexpressie, lippen en bovenlichaam over op een getekende figuur. Het levert heel ‘smooth’ animaties op.

Heel bekend, maar vaak wel trendy, zijn zogenaamde whiteboardanimatieswaarbij je een hand een animatie ziet tekenen. De software gebruikt hiervoor een tekening van een hand om vectortekeningen geanimeerd tevoorschijn te laten komen.