"Erewhon, or, Over the Range" is een roman van de Engelse schrijver Samuel Butler, voor het eerst anoniem gepubliceerd in 1872, en speelt zich af in een fictief land dat is ontdekt en verkend door de hoofdrolspeler. Het boek is een satire op de Victoriaanse samenleving. Eén hoofdstuk gaat over slimme en zelfs bewuste machines. Je leest dit hoofdstuk hier in een Nederlandse vertaling.